فلسفه و بحرانِ خرد در اندیشه هورکهایمر
نویسنده
چکیده مقاله:
این مقاله به بررسی مفهوم فلسفه در اندیشه ماکس هورکهایمر میپردازد. هورکهایمر میان دو گونه خرد، یعنی خرد ذهنی و خرد عینی تمایز قائل شده و استدلال میکند که اندیشه معاصر غرب، در نتیجۀ چیرگی خرد ذهنی دستخوش بحران شده است. از جمله تجلّیهای این بحران ناسازگاری، نگرشهای نسبیگرایانه و جزماندیشانه به مفهوم حقیقت است. هورکهایمر راه برونرفت از این بحران را در مفهومی دیالکتیکی از فلسفه میجوید. این مقاله به بررسی تحلیل هورکهایمر از دو گونه خرد و نیز تشریح تناقضهای حاصل از چیرگی یک گونه خردورزی بر گونۀ دیگر میپردازد. بهویژه نگرش هورکهایمر درباره مفهوم حقیقت بررسی شده و مقاله درصدد پاسخگویی به این پرسش است که آیا فلسفه او قادر است مفهومی بینابینی از حقیقت ارائه دهد که از جزماندیشی و نسبیگرایی بهیکسان دور باشد؟
منابع مشابه
فلسفه امامت در اندیشه فارابی
تبیین عقلانی نظریه امامت، از مهمترین و کارآمدترین ابزارهایی است که میتواند زمینه گسترش و صدور این اندیشه را به سراسر جهان فراهم آورد. از این رو، در این نوشته برآنیمیکی از نخستین تبیینهای عقلانی این دیدگاه را بررسی کنیم؛ تبیینی که بهوسیله ابونصر فارابی ارائه شده است. او از نخستین فیلسوفان جهان اسلام است که به ضرورت وجود رئیس اول و جانشین او (امام) در مدینه فاضله توجه کرده و در اثبات آن استدلال ...
متن کاملمفهوم خدا در اندیشه و فلسفه فیلون
این مقاله درصدد طرح و حل تعارض ظاهر شده در کلام فیلون در باب خداشناسی است. تعارضی که در واقع، ناشی از دو جنبه شخصیت او، یعنی علاقه به دین یهود و فلسفه افلاطونی است.مؤلف بر این اعتقاد است که مسلک تنزیهی (خداوند بدون صفات)فیلون که خداوند را ماورای مثل افلاطونی و حتی فراتر از مثال اعلا میداند، تحولی در مفهوم خدا در نزد فیلسوفان یونانی به وجود آورده است. او در عین حال، از مذهب رواقی و آیین مضمونی ...
متن کاملفلسفه علم کلام در اندیشه استاد مطهری
فلسفه علم کلام، نگاه بیرونی به علمی است که به مبادی تصوری و تصدیقی مانند تعریف، موضوع، زمینههای پیدایش، رویکردها، ادوار و مراحل تاریخی و دیگر معیارهای کلی میپردازد. از نظر استاد مطهری هویت معرفتی علم کلام، بهمنزله دانشی کاملا اسلامی، تبیین استدلال و دفاع از شبهههای دینی است. در این پژوهش اثبات خواهد شد که در تعریف استاد مطهری مهمترین وجه اثباتی خاصیت تبیینی علم کلام بر مبنای تعریفهای ارائ...
متن کاملفلسفه عرفان در اندیشه استاد مطهری
عرفانشناسی یکی از راهبردهای بنیادین دوره جدید و نیازهای کنونی جامعه اسلامی - انقلابی در حال تکوین تمدن نوین اسلامی است. اندیشیدن درباره عرفان اسلامی و تولید فلسفه عرفان اسلامی، برآمده از درک و دردهای عمیق و از اضلاع مهم منظومه اندیشهای استاد مطهری; است؛ وی که به اهمیت فلسفههای مضاف و ضرورت تولید آنها بهویژه در فلسفه اخلاق اسلامی، فلسفه دین اسلامی، فلسفه تاریخ اسلامی و... بهطو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 22 شماره 85
صفحات 148- 174
تاریخ انتشار 2017-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023